woensdag 10 september 2008

ISH: Virtuele wereld van karton

Maandagavond zou de Kleine Zaal in het Rozentheater voor even veranderen in een virtuele wereld waarin schijn en werkelijkheid samensmolten tot één geheel. Gebaseerd op een Playstationspel zou dit stuk in Groot-Brittanië al gezorgd hebben voor de nodige lovende kritiek: de première in Nederland tijdens het Fringe festival wordt dan ook verwachtingsvol aangekondigd. Toneelgroep ISH heeft wat waar te maken.
Zo’n dertig man wordt al ‘beatboxend’ verwelkomt in de intieme ruimte met een decor die mij niet direct deed denken aan de virtuele gamewereld waarin ik terecht dacht te komen: het geheel is vervaardigd uit kartonnen dozen die knap in elkaar gezet, doch mij wat fragiel doen overkomen. Ik vrees iedere keer wanneer een speler de papieren joystick of telefoon vastpakt dat dit net iets te enthousiast gebeurt. Toch blijft alles heel en wordt naarmate de voorstelling vordert duidelijk dat we ons hier in een gameshop bevinden: ‘The Zone’. Hierin zien we de hoofdrolspelers Sal, eigenaar van de winkel, en Helmet die als puberende jongen geobsedeerd is door gamen en volgens Sal mede verantwoordelijk is voor het faillissement van zijn winkel.
De gameshop sluit voorgoed die avond. Omdat Sal gedwongen is in de winkel te wachten op zijn vrouw met de sleutels, en aangezien Helmet weigert de winkel uit te gaan, raken de twee in gesprek.

Na enige minuten kom ik erachter dat de jongen achter het publiek degene is die, met zijn ‘controller’, het verhaal dat zich voor ons ontvouwt stuurt en bespeelt. Als toeschouwer zit je dus létterlijk tussen de schijnwereld en de realiteit in. De jongen is Ronnie wiens leven we in de vorm van hoofdrolspeler Helmet enigszins leren kennen. Hij is sinds de vroegtijdige dood van zijn broertje Charlie verslaafd aan gamen en gebruikt dit als zijn manier om aan de realiteit te ontvluchten.

Het verhaal verdiept zich telkens wanneer de vijf levels waarin de spelers ieder drie levens te verspelen hebben worden gehaald. Wat er precies behaalt dient te worden tijdens een level wordt niet duidelijk. Een nieuw leven betekent een flashback. Dit gebeurt soms tot drie keer toe, waardoor de voorstelling niet eens zozeer voorspelbaar maar des te saaier wordt aangezien er drie keer exact hetzelfde gedaan en gezegd wordt binnen vijf minuten. Irritatie en frustratie binnen de gesprekken van de spelers maken dat er levens verloren gaan, terwijl enthousiasme en blijdschap zorgen voor nieuw leven. Toeschouwers werden op de hoogte gehouden van ‘levels’ en levens door middel van een projectie op een, je raadt het al, kartonnen doos. Wederom een wat gammele installatie die niet voor iedereen in het publiek even goed zichtbaar was. Gelukkig wordt door het uitbundige gevloek van de verwoede gamer achter ons ook duidelijk wanneer het spel goed of slecht verloopt.

Wanneer Sal er achter komt dat Helmet zijn vrouw heeft beroofd om een nieuw spel te kunnen kopen slaat de sfeer om: het licht valt uit, de spelers vallen neer. ‘GAME OVER’.

De beloofde virtuele wereld viel door te weinig geluid- en lichteffecten en te veel karton toch wat tegen. Hoewel geprobeerd is om enigszins menselijke diepgang in dit stuk te brengen werd de obsessie met gamen me af en toe even te veel: onbekende Playstation en Nintendo spellen vlogen me om de oren. Dit in combinatie met de vage wereld die tussen de realiteit en games in hangt blijkt voor mij een al te onduidelijk geheel om echt van te kunnen genieten.

ISH: Helmet. Gezien tijdens Fringe festival in Amsterdam, maandag 8 september 2008. Helmet is nog tot vrijdag 12 september te zien in de Kleine Zaal in het Rozentheater. Zie verder www.amsterdamfringefestival.nl.

Geen opmerkingen: