donderdag 11 september 2008

Iedereen een vluchteling

Het is nauwelijks een theatervoorstelling te noemen, de indrukwekkende performance Leedvermaak die Sven Jensen dit jaar maakte voor het Fringefestival. Er komt geen acteur aan te pas. Het heeft ook niets te maken met het gelijknamige stuk van Judith Hertzberg. Wel heeft het, verrassend genoeg, alles te maken met het lot van Libische bootvluchtelingen.

In de hal van het theater krijgt iedere bezoeker een paspoortdocument aangereikt. Er staat een exotische naam op en steeds wordt ons op het hart gedrukt die naam te onthouden; “dit ben jij”. Buiten het gebouw om, langs een onaardige meneer bij een hoog, ijzeren hek, via de vluchtgangen van het theater komen we aan in een bioscoopzaaltje. Van golfplaat is een afdakje gemaakt waaronder we moeten plaatsnemen. Alles wat we nu hebben meegemaakt geeft ons het gevoel een vluchteling te zijn. Sven Jensen komt op zijn hurken voor het publiek zitten en biedt zijn excuses aan omdat het hem niet gelukt is een non-moralistische voorstelling te maken. Hij deed onderzoek naar de verschrikkelijke ervaringen van duizenden bootvluchtelingen en maakte vanuit zijn ontroerende engagement een bijzonder belevingsexperiment. Sven verlaat ons en de zaallichten doven.

En dan begint het pas echt. Er klinkt een Engelse damesstem die ons meeneemt op een bijna hypnotische reis. Starend naar de beelden op het scherm en meegevoerd door de klanken van een symfonie van Mendelssohn beelden we ons in daadwerkelijk Happy te zijn, Roland of Alex; vluchtelingen die bij aanvang van de performance net aan boord zijn geklommen van het schip dat hen naar de vrijheid moet varen. Sommigen halen de overtocht niet (zoals mijn personage), anderen blijven eeuwig ontheemd, ook al overleven ze de reis. Na een half uur staan we weer buiten, moe van deze intense ervaring, een beetje bewuster van het lijden van een asielzoeker, dankbaar voor de vrijheid waarin we terug mogen keren.

Leedvermaak van Sven Jensen. Gezien op 11 september in Studio K, Fringefestival. Nog te zien tot en met 12 september. Voor info; www.studio-k.nu of www.fringefestival.nl

Geen opmerkingen: