Goed saai.

Het zijn de absolute hoogtij dagen van Toneelgroep Amsterdam, dat kan niemand ontkennen. Het gezelschap neemt de ene na de andere belangrijke of symbolische prijs in ontvangst, is het niet voor een beste regie of een beste acteur of actrice, dan is het wel voor belangrijkste bijdrage aan de landelijke theaterprogrammering. Niemand kan om het succes van Ivo van Hoven en de zijnen heen. De zalen zitten bijna altijd en door het hele land tot de nok toe gevuld en net nu we dachten dat het toch echt niet beter kon, laat topacteur Gijs Scholten van Asschat weten zich binnenkort ook al aan te sluiten bij de club. Houdt het dan nooit op?

Wéér een uitverkochte zaal in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Ja hoor, Toneelgroep Amsterdam houdt premiere. Op deze prachtige zondagmiddag (het weer zal ze eens tegen zitten) speelt de topcast van Ivo van Hoven voor de eerste maal Ifigeneia in Aulis in regie van Robbert Woodruff. Inderdaad, TGA denkt óver de grenzen van het eigen land, TGA gaat international en trekt een buitenlandse regisseur aan, precies zoals minister Plasterk dat het liefste ziet. Op het podium een echt security-huisje, zo eentje als je wel ziet staan voor het huis van een bedreigde politicus. Het ding moet een godsvermogen hebben gekost, net als de echt vurende machinegeweren. Achter dat huisje met verduisterde ramen staat een heus leger van crash-test dummies opgesteld, allemaal naakt op een naamplaatje om de nek na. Dries Verhoeven die verantwoordelijk is voor het toneelbeeld, heeft weer een hoogstandje geleverd. Het programmaboekje doorbladerend, valt op dat Toneelgroep Amsterdam voor deze productie een samewerking is aangegaan met Warchild. Hun beroemde leuze: “Het kind haal je wel uit de oorlog, maar hoe haal je de oorlog uit het kind?” Samen organiseren ze voorlichtingsdagen op scholen en nog zo wat bijeenkomsten. De goodwill druipt er van af, ook nog. Als we ons eenmaal in het donker van de grote zaal bevinden en de voorstelling begint, blijkt er een waar koor van jonge, “meest-talentvolle” operazangeressen aangetrokken om versgeschreven composities ten gehore te brengen. Evenzeer hartstikke goed natuurlijk, zij het voornamelijk in de oren van de geoefende luisteraars. De acteurs leggen een magistrale tekstbehandeling aan de dag, formidabel samenspel en de ontzagwekkende kunde om bij het wegblijven van een regisseur het stuk dankzij de sterke emotionele speelstijl waarmee ze geïndoctrineerd zijn (zodat we eerder een stuk van van Hoven zien dan van Woodruff), alsnog tot ver over het voetlicht te krijgen. Met name Nietveld en Smulders lijken in de rollen van Ifigeneia en Klytaimnestra helemáál geen regisseur meer nodig te hebben.

Hulde!

Het is weer allemaal zo verschrikkelijk perfect, zo intelligent en scherpzinnig gemaakt, hoe hebben we ons ooit zenuwachtig kunnen maken? Maar helaas, helaas, helaas. Al dat moois, al dat goeds levert geen tranen op, geen vage glimlach rond de mond, geen rode konen van verrassing noch van woede, geen eenwording met de materie, geen schrik van vernieuwing, geen besef, geen inzichten, niets, nee hoor. Verveling, dát krijg je d’r van. Eindeloze, ellenlange, perfecte verveling.

Ifigeneia in Aulis. Toneelgroep Amsterdam. Regie: Robbert Woodruff. Met Chris Nietveld, Karina Smulders e.a. Gezien op 14 oktober 2008 in de Stadsschouwbrug Amsterdam. De voorstelling gaat op tournee door het hele land, voor informatie kijk op www.toneelgroepamsterdam.nl